برای ورود دلار و یورو و اصولا سایر ارز های خارجی به ایران و رفع کمبود ارز و شکوفایی اقتصادی باید صنعت جهانگردی در کشور احیاء و مرزها بر روی جهانگردان خارجی باز شود.
مذهبیون بخاطر اقتصاد کشور لطفا سکوت اختیار کنند و پلیس قدرتمند ایران بصورت جدی از جان و مال مهمانان خارجی به نحوی شایسته که در شأن فرهنگ این سرزمین است محافظت کنند.
صنعت جهانگردی باید احیا شود
گفتی زبودن ها، سرودِ زندگانی
غم های جانکاه و بلای آسمانی
بس نکته ها دانم، تو هم این نکته دانی
گاهى اسیرت مى کند بى همزبانى...
گم مى شوى در کوره راهِ بى نشانى...
وقتی دلت را بُرده گیسوی نگاری
شب تا سحر، خاموش، لیکن بی قراری
از تجربه دارم به دوشم کوله باری
حتى توانِ ناله کردن هم ندارى
زیرِ هجومِ دردهاىِ آنچنانى...
وقتی نداری زو نشانی تارِ مویی
توسن نداری زیر پا ، راهی بپویی
با کس مگو چیزی، در این عصر دو رویی
اصلاً چرا لب وا کنى...چیزى بگویى...
وقتى پُرى از نعره هاى ناتوانى؟
دنیا گهی غم می دهد گه می ستاند
گاهی براند، گاه سوی خود کشاند
گیرم که دنیا هم تو را از خود براند
دنیا اگر قدرِ تو را هرگز نداند
دیگر چرا خود را به بندش مى کشانى؟
خواندند یاران بر تنِ دریای نورت
ماندی تو با شب، با سرودِ بی عبورت
اکنون زند غم تیشه بر پای غرورت
در راهِ بى برگشتِ ایّامِ حضورت
گاهى توقف کن که از "خود" جا نمانى!
راهِی ست زیبا و تو را گویم دعا کن
صد ها گره باشد به دل ، اینگونه وا کن
از توسن نفسَت رَهِ خود را جدا کن
گوشِ دلت را از شکایتها رها کن
تا بشنوى تصنیف هاى آسمانى…
دل را طبیبی هست و می گویم برایت
آری به دستش دیده ام ای جان دوایت
پندی دهم گر بشنوی، شادی سزایت
آرام مى گیرد دلِ دردآشنایت
وقتى به بالینش " اَلَم نَشرَح..." بخوانى
مردابِ غم، دانم گرفته تار و پودت
باشد هوای بوسه های پاکِ رودت
گر رود هم ای گل دگر قسمت نبودت
نیلوفرانه مى توانى از وجودت
آلایشِ مُردابها راپٓس برانى...
دارم دعایی در امانِ عشق باشی
جان بخش من ، تو جاودانِ عشق باشی
خورشیدِ رخشان آسمانِ عشق باشی
در باغ جانت باغبانِ عشق باشى
حتى اگر تنها شوى...تنها بمانى...
یک قطره هم دریاست بی اندازه وقتی
در سینه ات غوغاست بی اندازه وقتی
آری دلت تنهاست بی اندازه وقتی
تنهایى ات زیباست بى اندازه، وقتى
حس مى کنى یک ذرّه در یک کهکشانى... .
امواج یکتایی تو را دَر می نوردد
دانی چه غوغایی تو را دَر می نوردد؟
زیبا چه نجوایی تو را دَر می نوردد؟
نجواى زیبایى تو را در مى نٓوٓردٓد
وقتى به جانت عاشقى را مى چشانى
طارق خراسانی
پ . ن
مخمس با تضمین غزلِ زیبای "نیلوفرانه" سرکار خانمِ غزل آرامش
دو مرغ بهشتی شهریار (بخش اول) حسین منزوی
اشاره: زندهیاد «حسین منزوی» در دههی شصت از مصادیق بارز غریب در وطن بود. دههای که میباید اوج آثار او را در هیأت نشر میدیدیم و میخواندیم؛ تنها به ندرت میشد اثری از او را در گوشه و کنار نشریه یا روزنامهای دید و خواند. شاعر بزرگی که در دههی پنجاه برندهی جایزهی فروغ شده و از سرآمدان و یا درستتر بگوییم سرآمد غزل امروز بود. در آن سالها مقالهای دربارهی «شهریار و نیما» با عنوان «دو مرغ بهشتی» و با نام مستعار «حسین پورزنجانی» در کیهان فرهنگی سابق منتشر شد که شنیده میشد کار حسین منزوی است. سبک و سیاق نثر نیز اگر تأمل شود، نشان از درستی این نظر دارد. با آرزوی چاپ مناسب همهی آثار آن شاعر فقید به صورت دقیق و درست «دو مرغ بهشتی» را با هم میخوانیم. دربارهی «نیما» نوشتن، برای راقم این سطور همیشه مشکل بوده است، به همان دلیل که نوشتن دربارهی «دریا» مشکل است. عظمت ابعاد غولآسای دریا، اجازهی سادهنگری و سهلانگاری نمیدهد. این گودال کوچکی نیست که با نگاهی نه چندان دقیق، عرض و طول و عمقش را به تخمین دریابی، این دریاست که برای شناختش باید، دلِ به دریا زدن داشته و تازه خطر غرق شدن را نیز پیشاپیش بر خود هموار کرده باشی. به هر حال قصدم این است که دربارهی نیما بنویسم و رابطهاش با یک شاعر بزرگ دیگر. یعنی کار مشکلتر است؟ به نظر میرسد که هر چند آن دیگری، نیما نیست و دریا نیست، اما دور از انصاف خواهد بود اگر، شاعر بزرگ ندانیماش. اما بزرگی نیز، چون بیشتر مفاهیم اعتباری، نسبی است؛ بزرگ و بزرگتر و بزرگترین داریم و به همین اعتبار میتوانیم، دریا، دریاتر و دریاترین نیز داشته باشیم. چه غم که اساتید ایراد بگیرند که اسم را به جای صفت نشانده است. «شهریار» شاعر بزرگی است، شاید آخرین شاعر بزرگ از نسل شاعران کهن ــکهن را به اعتبار گرایش به سنتهای شعر گذشته به کار میبرمـ غزلهای او، از نمونههای شیرین و پرشور غزل فارسی است با هویتی خاص خود. یعنی میتوانیم در کنار غزل سعدی، غزل حافظ، غزل صائب، فیالمثل غزل شهریار را هم داشته باشیم و البته بدون آنکه غرض در یک حد و یک افق دانستن این با آنهای دیگر در میان بوده باشد. اما این تمام داستان شعر شهریار نیست و با وجود غزلهای درخشانی که این شاعر دارد، چهرهی موفقتر او را باید در برخی شعرهای دیگرش جستوجو کرد. در «افسانه شب»، «دو مرغ بهشتی»، «مومیایی»، «ای وای مادرم» و بیش از همه، در «هذیان دل» که این آخری را باید بهترین شعر شهریار و از زیباترین شعرهای معاصر دانست و در همینجاست که شهریار با نیما رابطه برقرار میکند. شهریار آنچنان که خود گفته است، در حال خواندن حافظ، با «افسانه»ی نیما برخورد میکند و این برخورد چنان اثری بر او مینهد و چنان دگرگونش میسازد که «حافظ» را به سویی مینهد و غرق دنیای افسانه و شعر نیما میشود:
من به گهوارهی «حافظ» که چو طفل نازم خواب «افسانه» ربود و عجبم رؤیا بود! افسانه، در آن سالها (اولین بار افسانه در سال 1304 انتشار یافت) حال و هوای تازهای در شعر فارسی بود و بیان جدیدی از عشق و شعر عاشقانه. شهریار به راستی منقلب میشود و با استعداد درخشانی که برای پرواز در آفاق تازه دارد، آسمانش را عوض میکند و نتیجهی این پروازها، شعرهای درخشانی است که در تمام آنها، تأثیر مثبت شعر نیما به چشم میخورد. «دو مرغ بهشتی» تحت تأثیر مستقیم «افسانه» سروده میشود. در همان وزن و با همان اسلوب و حال و هوا و همان قالب. این شعر، ستایشنامهی نیماست از زبان شهریار و داستان مرغی که تنهاست و به دنبال جفتی میگردد که آوازش از جنس آواز او و پروازش از تیرهی پرواز او باشد. در این حالت تعلیق و اشتیاق، ناگهان آوازی میشنود که نشانیهای دلخواه را دارد و چنان این آواز آشنا مجذوبش میکند که برای یافتن صاحب آواز آفاق را زیر پا میگذارد و از دریاها و جنگلها میگذرد. ناگه از جنگل یاسمنها نالهی آشنایی شنودم زخمهی تار جان بود، گویی چنگ زد در همه تار و پودم همزبان بهشت طلایی است باز خواند به نوشین سرودم در پی آن صدا رفتم از دست گفتنی است که مرغ، جویندهی «شهریار» است و جفت دلخواه نیما و نالهی آشنایی که از جنگل یاسمنها برمیخیزد، همان «افسانه». شهریار، برای یافتن نیما، به مازندران میرود؛ تا قهوهخانهای که سراغ نیما را از آنجا دارد، اما موفق به دیدار نمیشود و به ناگزیر جلدی از دفتر غزلهایش را که در آن زمان تازه انتشار یافته بود با نامهای برای نیما میگذارد و باز میگردد. این را شهریار در مصاحبهای سالها پیش اگر اشتباه نکنم سال 45 یا 46 بیان کرده بود که متأسفانه دسترسی به آن نداشتم و ناچار از حافظه و از خود شعر «دو مرغ بهشتی» بهره میگیرم. شهریار چند روز بعد به همان قهوهخانه میرود و سراغ مجدد از نیما میگیرد. قهوهچی میگوید، آقای نیما آمدند و من نامهی شما و آن کتاب را به ایشان دادم، اما او، نامه را پاره کرد و دور ریخت! دل حساس و زودرنج شاعر، به درد میآید، بیآنکه دلیل بیمحلی نیما را دریافته باشد. با خود اندیشید آخر خدایا او خود از کبر با من نپرداخت؟ یا چنان غربت خاکدانم کرده آلوده کاو باز نشناخت یا که من نیستم آسمانی اهرمن با من این رنگها باخت کمکم از خویشتن ننگش آید. دو مرغ بهشتی، از نشانهها و تمثیلهای آشنایی که در عرفان ایران، وجود دارد نیز بهره گرفته است. خود همین اصلیت بهشتی داشتن و غریب خاکدان بودن، یکی از آن نشانههاست. شاعر خود را مرغ بهشتی میداند که مرغان خاکی، و آوازشان را، در خور جان آسمانی و آواز آنجهانیاش نمیداند و در جستوجوی مرغ بهشتی دیگری است که چون او غریب این خاکدان است و در اشتیاق رهایی از قفس تن و پرواز به سوی جانان. و چنین است قصهی بیمهری جفت بهشتیاش و داستان تنهایی و سرخوردگیاش را با خود به کوه و در و دشت میبرد و با زمین و آسمان باز میگوید: اینک از طرف کوه دماوند صبحدم چون شکوفهی دمیده او به پایان اندیشه خود یافت بر لب چشمهای آرمیده ناگه از غلغل کاروانها لرزه بر تن غزالی رمیده آمد و خود در آغوشش انداخت گر من از خاکیانم غزالا! با منت این چه زود آشناییست؟ کز رد پای مردم رمیدن شیوهی آهوان ختایی است ور نیم خاکی، آن شاهد قدس از چه رو با منش، بیصفاییست حلقه زد اشک در چشم آهو شاعر چنان شیفتهی آن صاحب آواز است که چون بیمهری او را میبیند باز هم خشمگین نمیشود و بر او نمیتازد بلکه در ماهیت خود به تردید مینگرد که نکند، من همانی نباشم که میپندارم؟ در این تردید و اندوه اما، دل شاعر از امید خالی نیست و بانگی در درونش ندا میدهد که سرانجام روزی دلخواه را خواهد یافت، کبوتر، مژدهگوی سنتی قصهها، نوید دیار نزدیک دوست را آواز میدهد: کفتری چاهی از آشیانه در پی دانه میکرد پرواز زیر پر، بر لب جو جوانی دید و با جفت خود داد آواز روزی این نغمهساز بهشتی میشود با همآواز دمساز او رسید به دروازهی شهر نیما بعدها برای شهریار توضیح میدهد که پیش از آمدن تو، چندین بار، چند نفر پیش من آمده و خود را شهریار معرفی کرده بودند و هر بار، دریافته بودم که با دروغگویی، طرف بودهام. تو که آمدی، من به همان گمان که این یکی نیز، نامه و دفتر را جدی نگرفتم. به هر حال آن رفتار نیما، هر دلیلی داشته است، بعدها از جانب خود او، عذرش خواسته میشود و سالها بعد، نیما پوزشطلب و دیدارجو، به سراغ شهریار میرود. لحظههای آمدنش در «دو مرغ بهشتی» به زیبایی تصویر شده است: شبچراغان روشنگر شهر رنگ و وارنگ، دل میربایند لالهرویان به طرف خیابان زیب و فر، رنگ و بو میفزایند این همان شاعر آسمانیست! و در چنین حالتی، آن دیگری، که خبر از دیدار نزدیک دوست ندارد، همچنان ملول و محزون، در تنهایی خود، در برزخ یار و اغیار بسته و با خود نشسته است: در شبستان خود پای شمعی شاعری مات و محزون نشسته دیرگاهی است کاین کلبه را در بر رخ یار و اغیار بسته گرد اندوه باریده اینجا مینماید همهچیز خسته دفتری پیشش است و سه تاری و سرانجام دوست، همآواز و همنفس از راه میرسد. بیخبر و ناگهانی، این حضور و این دیدار برای شهریار چنان خاطرهانگیز و پرشکوه است که بعدها، در منظومهی «دو مرغ بهشتی»، این گونه، به ثبتش میرساند: پیشتازان موکب رسیدند همزبان بهشتی است، هشدار! عود میسوز و صندل همیسای غرفه را درگشا، پرده بردار شاعری محتشم شمع در کف پرده بالا زد و شد پدیدار اشک شوقش به مژگان درخشید و به راستی، لحظه، لحظهای باشکوه و فراموشناشدنی است؛ هم برای شهریار، هم برای نیما و هم برای تاریخ شعر معاصر فارسی که در آن دو شاعر بزرگ، هر یک به عنوان نمایندهی شایستهای از دو فصل مشخص شعر امروز، آغوش به روی هم میگشایند. این صحنهای است که در آن غزل امروز، با شعر نیمایی آشتی میکند و مثنوی بر گونهی شعر آزاد، بوسه میزند و بار دیگر مضحک بودن جنگ و ستیز بر سر قالبها را، به رخ میکشد. شعر خوب، خوب است و شعر بد، بد و بقیه هر چه هست در حاشیه قرار میگیرد. باری، نیما از دیدگاه شهریار، آن گوهر شبچراغی است که از دل دریا برآمده است. او، آن شاعر یگانهای است که چون برای دیدار دوست میشتابد، کهکشانها در معبرش پل میزنند. شهریار با فروتنی و ارادتی خاص، جایگاه نیما را در آسمان توصیف میکند و مکان خود را در زمین. هر چند که در اصل، خود و نیما ر از تبار مرغان بهشت دانسته است: گوهر شبچراغی برآمد از دل لاجوردینه دریا کهکشان تا زمین پل کشیده وز دو سو، نردهی عاج و مینا سایهای از دو روح همآغوش گشت بر پردهی غرفه پیدا ماه از این منظره فیلم برداشت در پارهی بعدی، تصویری از چهرهی میهمان از راه رسیده به دست میدهد که با اندک تأمل، نشانههای نیما را در آن میتوان یافت صورت. پریدهرنگ و راهبانهای که حزن و عصمت مسیحا را توأمان دارد و گیسوانی بلند و بر دوش ریخته که هم یادآور تصویر مسیح است و هم تداعیکنندهی هیأت نیما: همزبان با شکوه بهشتی صورت راهبی طیلسانپوش عصمت و حزن سیما مسیحا گیسوان چون سمن هشته بر دوش شاهد افرشتگان تخیل پرفشان از دو طرف بناگوش بازگردنده با گنج الهام و سرانجام در پارههای پایانی، شعر تصویری از دو شاعر را در کنار هم ارائه میدهد. لحظهها، در سکونی سخنگو میگذرند. بیان آن شوقها و حکایت آن هجرانها، در کلام نمیگنجد، پس سکوت گویاتر است و شاید با همین زبان دل سحرآمیز است که نیما، عذر آن تندخویی شاعرانه را میخواهد و سپس دفتر خونین دلش را در پیش شهریار میگشاید و چشم باریکبین شاعر، ورق به ورق و خط به خط آن دفتر را چنان میخواند و چنان به خاطر میسپارد که بعدها چون دیدهها و حس کردههایش را با ما در میان میگذارد، پنداری که این نه شعر شهریار که به راستی دل خونآلود نیماست که اکنون در پیش روی ماست: پای شمع شبستان دو شاعر تنگ همچون دو مرغ دلاویز مهر بر لب ولی چشم در چشم با زبان دلی سحرآمیز خوش به گوش دل هم سرایند دلکش افسانههایی دلانگیز لیک بر چهرهها هالهی غم گوید آن من نبودم که دیدی او نمود من و خودنمایی است با پلیدان صفای من و تو عرض خود بردن است و روانیست گر صفا خواهی اینک دل من آری این لختهی خون گفت و بگریست در پس اشکها شمع لرزید وای یا رب دلی بود نیما تکه و پاره، خونین و مالین پارهدوز و رفوگر در آنجا تیرهای ستم زهرآگین خونفشان چشم هر زخم لیکن هم در او برقی از کفر و کین گفت نیما همین لخته خون است. آری، به راستی، نیما، عصارهی درد زمان و انعکاس زنجهای تاریخی مردمی است که تیرهای زهرآگین ستم قرون و اعصار را بر سینه دارند و هم او، با زخمهای خونفشان سینهاش، اسطورهی کیفر و کین این مردم نیز به شمار میرود، کینهی عمیق به جهانخواران. و شهریار این همه را خوب دیده و خوب به تصویر کشیده است. شعر «دو مرغ بهشتی»، با وصفی که شهریار از تنهایی و غربت خود میکند، پایان مییابد. همزبان رفته و شاعر را با غمی تازهتر تنها نهاده است. به نظر میرسد که اندوه نیما، دست کم برای مدتی، شهریار را از غمهای خودش رهانده باشد. آخرین واژههای منظومه، آغشته به اشکهای شبانهای است که شاعر و شمع محزونش، در غم دوست نثار یکدیگر میکنند: همزبان رفته و کلبهی تنگ با غمی تازهتر مانده مدهوش باز غم، باز هم غم، خدایا موج خون میزند چشمهی نوش در غم همزبان اشکبارند.
دو مرغ بهشتی (بخش دوم ) حسین منزوی «دو مرغ بهشتی» نخستین تحسینی است که شهریار نثار نیما میکند اما تنها و آخرین نیست. پس از این منظومه، شهریار باز هم در شعر خود، نیما را و شعر نیما را میستاید. تا آنجا که به یاد دارم شهریار دو غزل برای نیما دارد که یکی گفتوگویی با نیماست و دیگری مرثیهای برای نیما. جز این دو غزل، گهگاه نیز اینجا و آنجا، و به مناسبتهایی در شعرش یادی از نیما کرده است از جمله در غزلی که با مطلع: ای دل به ساز عرش اگر گوش میکنی از ساکنان فرش فراموش میکنی غزلی که شهریار در آن با نیما گفتوگو و درددل میکند در نوع خود از زیباترین و پرشورترین غزلهای شهریار است و میتوان گفت روایت دیگری است از قصهی «دو مرغ بهشتی» و البته با لحنی تلختر و یأسی عمیقتر. اینجا نیز، شاعر از تنهایی خود و نیما در زمانه و در میان مردمی که به ظاهر از تیره و تبار آن دواند، اما باطناً از دودمانی دیگر، سخن میگوید، تواضع شاعرانهی شهریار نسبت به نیما در این غزل نیز همچنان نمودار است؛ به ویژه در بیت دوم: این غزل را در ضمن جزو نادر غزلهای شهریار میتوان شمرد که هم بیان حالت است و هم حال و هوایی اجتماعی دارد: نیما غم دل گو که غریبانه بگرییمسر پیش هم آریم و دو دیوانه بگرییم من از دل این غار و تو از قلهی آن قاف از دل به هم افتیم و به جانانه بگرییم دودی است در این خانه که کوریم ز دیدن چشمی به کف آریم و به این خانه بگرییم آخر نه چراغیم که خندیم به ایوان شمعیم که در گوشهی کاشانه بگرییم این شانه پریشانکن کاشانهی دلهاست یک شب به پریشانی از این شانه بگرییم من نیز چو تو شاعر افسانهی خویشم باز آ به هم ای شاعر افسانه بگرییم پیمان خط جام یکی جرعه به ما داد کز دور حریفان دو سه پیمانه بگرییم برگشتن از آیین خرابات نه مردی است می مرده بیا در صف میخانه بگرییم از جوش و خروش خم و خمخانه اثر نیست با جوش و خروش خم و خمخانه بگرییم با وحشت دیوانه بخندیم و نهانی در فاجعهی حکمت فرزانه بگرییم با چشم صدف خیز که بر گردن ایام خرمهره ببینیم و به دردانه بگرییم آئین عروسی و چک و چانه زدن نیست بستند همه چشم و چک و چانه بگرییم بلبل که نبودیم بخوانیم به گلزار جغدی شده شبگیر به ویرانه بگرییم پروانه نبودیم در این مشعله باری شمعی شده در ماتم پروانه بگرییم بیگانه کند در غم ما خنده ولی ما با چشم خودی در غم بیگانه بگرییم بگذار به هذیان تو طفلانه بخندند ما هم به تب طفل طبیبانه بگرییم. اما مرثیهای که شهریار برای نیما ساخته نیز از بهترین شعرهای این شاعر است. پرواز مرغ بهشتی صرف نظر از آنکه بدرقهی پرشور شایستهای از نیماست، ادای دینی به او نیز هست؛ ادای دین به شاعری که بزرگترین نقش را در بازسازی شعر جدید ایران ایفا میکند، از جانب شاعری که میتوان شعرش را پلی میان شعر دیروز و امروز دانست. این شعر شائبهی هر نوع تردیدی را در اعتقاد شهریار نسبت به شعر نیما که میتوان گفت بعد از حافظ بیشترین تأثیر را بر شعر او نهاده از میان میبرد و بر سخنان شبههآمیزی که گهگاه در اینجا و آنجا، از قول شهریار دربارهی نیما و شعرش شنیده شده است، خط بطلان میکشد. نه نیما نمیتوانسته است از پشیمانی خود، در آنچه با شعر فارسی کرده است سخنی با شهریار گفته باشد چرا كه این پشیمانی اصلاً نمیتوانسته است وجود داشته باشد. شعرها و نامهها و یادداشتهای نیما سراسر آکنده از اعتماد به نفس و خودشناسی عجیب اوست. بیآنکه لزوم آنچنانی حس کنم صرفاً برای آن که شاهدی به دست داده باشم دو سه نمونه از یادداشتهای نیما را دربارهی خودش و معرفت مؤمنانهاش بر نفس خود، ارائه کنم و دوباره بر سر سخن بازمیگردم:
از نامهای به میرزاده عشقی: «محبس، افسانه و قطعات دیگر من بیرقهای موج انقلاب شعری فارسی هستند. به همان اندازه که امروز بر آنها استهزاء میکنند، آینده آنها را دوست خواهند داشت. اگر به تقلید صرف از «افسانه» من کسی نتواند اسرار این انقلاب را زنده نگاه داشته باشد، هرگز نقصی برای کار من نخواهد بود، چرا که اصل پیش من است. بیرقهای من همیشه افراشته و سالم و سرنگوننشدنی است. به آنها باید نگاه کرد و طرح نو را در صورت آنها تجسس کرد».
از نامهای به ا. بامداد: «من همین قدر باید از عنایتی که جوانان نسبت به کار من دارند متشکر باشم، اگر اشتباه کرده یا نکردهاند قدر مسلمتر اشتباه اینکه شخص خود من در راه و رسم خود، شک بیاورم چون که این نیت و کار من از هیکل خودم در پیش چشمم روشنتر است.»
از نامه به دوستی که شناخته نشد: «هر چند روزنامهخوان و مجلهخوان نیستم، مجلهای را که فرستادی خواندم. من هیچ محتاج به این نیستم که برای یقین کردن به عاقبت مقدس خود به متابعت دیگران نگاه کنم که چه طور به طرز جدید من اقبال میکنند. این عاقبتی است که در آیندهی طرز شعر و سبک نوشتن خود از اولین دفعاتی که قلم من روی صفحه میچرخید، به خوبی میدیدم».
از نامهای به یکی از نویسندگان معاصر: «ولی تو هرگز در انتشار دادن آثار یک نفر مثل من که به اخلاق وحشیانهام آشنا هستی حق هیچگونه متن گذاشتن را نداری و من هرگز مثل کسانی که خودشان و وظیفهشان را گم کردهاند تشکر نخواهم کرد، زیرا تو در این عمل به یک وظیفهی اجتماعی و عمومی خودت رفتار کردهای و توانستهای از قبول این اوراق، به طوری که درخواست کردهای از مردمان ریاکار و طرار جدا شده باشی و در آتیه بگویند فلان نگارنده دوست و حامی حق بود».
گمان میکنم همین قدر کافی است تا دریابیم که نیما، هم بر چند و چون کار خود وقوف داشت و هم با دیدگان نافذ و توانایش آفاق دور و دورتر را به خوبی میدید. او در همان ایام که به روایت خودش، مورد استهزاء قرار میگرفت، از ایمانی که به آمدن این روزها داشت، نیرو و توان ادامه دادن میگرفت. این روزها که شعر او به عنوان حقانیتی بیتردید بر پیشانی ادبیات معاصر ایران میدرخشد و این را جز مغرضان همه باور دارند، و شهریار که عمری با شاعر افسانه گذرانده و تأثیرهای مستقیم و غیرمستقیم بسیار از او و شخصیتش پذیرفته است، در شعر «دو مرغ بهشتی» همچنان که گفتم، ادای دینی سزاوار و شایسته به نیما کرده است، خود همین شعر از دلایل و براهین مبین و قاطعی است که در قبول خاطر نیما از جانب شهریار، جای نردیدی باقی نمینهد. تعریفهایی چون «پدر شعر نوین»، «شعلهی جنگل»، «توفان دل دریا»، «صحنهپرداز درخشندهترین سیما در سینمای ادبیات نوین» و جز اینها، اندکی از حق بسیار نیما بر شعر فارسی را ادا میکند و ادای حق بیشتر را، زمانه خود بر عهده گرفته است. از فرازهای شعر بدرقهای از نیما، بیتی است که شهریار خود و نیما را با دقتی شاعرانه میسنجد و تصویری که از خود و او به دست میدهد به راستی کتابی از عمق و معناست: من همه عبرتی از باختن دیروزم او همه غیرتی از ساختن فردا بود. شهریار که تمام زندگیش را بر آتش ناکامی بزرگی در جوانی داشته، نشانده است، نیما را در نقطهی مقابل خود، شاعری میبیند که امروزش را، صرف ساختن فردای شعر فارسی کرده و به پیشواز شهادتی رفته است که ظاهراً شهریار نیز از آن آگاه است. سخن آخر در این مورد این که این شعر، از نظر تعریفهای شاعرانه و در عین حال تعیینکنندهای که از نیما به دست میدهد و نیز از این جهت که داوری مستند غایی و نهایی شهریار را دربارهی نیما، ثبت کرده و منتقل میکند، ارزش فراوانی دارد: رفت آن گو پدر شعر نوین ما بود شعر نو چیست که بالاتر از آن نیما بود پسر کوه بگو یا پسر افسانه شعلهی جنگل و توفان دل دریا بود چون یکی صاعقه بر جنگل و کوه و در و دشت همه در پرتو اندیشهی خود، پویا بود سینمای ادبیات نوین ما را صحنهپرداز درخشندهترین سیما بود عمق اندیشه و آزادی پرواز خیال روی پیشانی بازش دو خط خوانا بود چون زرش با همه پنهانی خود، پیدا بود گردش چشم نپرسی که در آن جام صبوح مستی و عربده و آشتی صهبا بود پشت هر دندهی احساس دلی دیوانه روی هر نقطهی حساس، سری دانا بود من همه عبرتی از باختن دیروزم او همه غیرتی از ساختن فردا بود گوهرش در صدف لفظ نگنجیده هنوز کان همه بر سر غواصی آن غوغا بود از غرور غم توفانی او، با خود او کس نپرداخت که مهمان شب یلدا بود پارسال او پی من آمد و همراه پدر پسری بود که چون دختر من زیبا بود گوهرم نیست در این بدرقه، اشکم بپذیر چه کند دل؟ که خود از شیشه نه از خارا بود یاد از آن مرغ بهشتی که غریب آمد و رفت گفت در کنج قفس چند توان تنها بود؟ زیست در گوشهی تنهایی خود دنیا بود رد پایش همه جا محو و بلند آوازه کز هنر خیمه به قافی زده چون عنقا بود هر که آمد قدمی چند به پایش بجهد دست در دست پدر، کودک نابینا بود از بهشت آمد و آواز غم وحشی خود خوانده برخاست که با شوق وطن شیدا بود آن که با وی نفسی چند همآوایی کرد دل من بود که همزاد هزار آوا بود من به گهوارهی حافظ که چو طفل نازم خواب «افسانه» ربود و عجبم رؤیا بود! دایگی کرد چو حوران بهشتی با من که به صد آینه با طوطی شکرخا بود یاد از آن خلوت قدسی که به قول حافظ «جز من و دوست نبودیم و خدا با ما بود» آری آن خوان دلاویز که نیما گسترد سالها رفت که کار من و دل یغما بود چه به خشت و گل من دید که معماری کرد والی او بود که این کاخ ادب والا بود پی تشییع صبا بوده و نیما گویی ماندن من که به این بیرمقی، بیجا بود طفل من! یاد اساتید کهن دار به خیر زآنکه ترکیب تو در تجزیهی آنها بود بپر ای مرغ بهشتی که گشودم پر و بال برویم این قفس تنگ نه جای ما بود. |
منبع: وبسایت شعر ایران
بسم الله الرّحمن الرّحیم
باز با شوق ، صدا می زَنم ایران ایران
گُل عجب کاشته ای کشور قرآن ایران
باز با خشم ، بَدان را به زمین کوبیدی
لرزه انداخته ای بر تنِ شیطان ایران
از هجومِ سگ و کفتار ندارم ترسی
کوه و دشت تو شده بیشه یِ شیران ایران
مَردمت عاشق و هنگام سحر می آید
عِطر نَجوا و دعا همرهِ باران ایران
می درخشی و ندارند ، ندارند آری
چشم دیدارِ تو را غرب نشینان ایران
سرزمینِ هنر و عشق به تو می بالم
هست سرمایه یِ مردانِ تو ایمان ایران
شاعر ✍ علی باقری
۲۷ تیر ماه ۱۴۰۴
زان یارِ دلنوازم، شُکری است با شکایت
گر نکتهدانِ عشقی، بشنو تو این حکایت
بیمزد بود و مِنَّت، هر خدمتی که کردم
یا رب مباد کس را، مخدومِ بیعنایت
رندانِ تشنهلب را، آبی نمیدهد کس
گویی ولیشناسان، رفتند از این ولایت
در زلفِ چون کمندش، ای دل مپیچ کآن جا
سرها بریده بینی، بیجرم و بیجنایت
چشمت به غمزه ما را، خون خورد و میپسندی
جانا روا نباشد، خونریز را حمایت
در این شبِ سیاهم، گم گشت راهِ مقصود
از گوشهای برون آی، ای کوکبِ هدایت
از هر طرف که رفتم، جز وحشتم نَیَفزود
زِنهار از این بیابان، وین راهِ بینهایت
ای آفتابِ خوبان، میجوشد اندرونم
یک ساعتم بِگُنجان، در سایهٔ عنایت
این راه را نهایت، صورت کجا توان بست؟
کِش صد هزار منزل، بیش است در بِدایت
هر چند بردی آبم روی از درت نتابم
جور از حبیب خوشتر، کز مُدَّعی رعایت
عشقت رِسَد به فریاد، ار خود به سانِ حافظ
قرآن ز بَر بخوانی، در چاردَه روایت
ماه را باید تماشا کرد و رفت
ما برای رفتگری در ایران یا آمریکا یا هر کجای جهان بیشتر از ترامپ جانی و دروغگو ارزش قائلیم.
ترامپ: ما میتوانستیم با ایران توافق کنیم، اما در عوض ایران را بمباران کردیم!
رئیسجمهور آمریکا در دیدار با ولیعهد و نخست وزیر بحرین مدعی شد: «ایران خواستار مذاکره است اما من برای گفتوگو با ایران عجلهای ندارم. ما میتوانستیم توافق کنیم، آنها میتوانستند توافق کنند اما در عوض ایران را شدیداً بمباران کردیم.»
به گزارش خبرآنلاین، «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا شامگاه چهارشنبه در کاخ سفید با «سلمان بن حمد آل خلیفه» ولیعهد و نخست وزیر بحرین دیدار کرد.
به گزارش ایسنا، او با تکرار ادعاهای خود، ضمن تمجید از حمله آمریکا به ایران، مدعی شد: «تأسیسات هستهای ایران به کل نابود شده است. تمام توانایی هستهای ایران نابود شده است.»
ترامپ همچنین ضمن افتخار به جنایات صورت گرفته علیه ایران، ادعا کرد: «ایران خواستار مذاکره است اما من برای گفتوگو با ایران عجلهای ندارم. ایران باید توافق میکرد اما در عوض بسیاری از نقاط ایران را شدیداً بمباران کردیم.»
او در ادامه گفت: «اگر ایران خواستار مذاکره باشد، ما حاضر به مذاکره هستیم.»
ولیعهد بحرین نیز ادعا کرد: «اکنون توپ در زمین ایران است. این ایران است که از مذاکره سود خواهد برد.»
ترامپ نیز در ادامه مدعی شد: «ایران سود خواهد برد. ما میتوانستیم توافق کنیم، آنها میتوانستند توافق کنند اما آنها را بمباران کردیم.»
این ادعا درحالی است که مقامات ایرانی اعلام کردهاند آمریکاییها برای ازسرگیری گفتوگوها پیام دادهاند.
«سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران گفته است: باید این اطمینان حاصل شود که اگر مذاکراتی دوباره شروع شود توسط آمریکا و یا طرفهای دیگری به جنگ کشیده نمیشود.
عراقچی همچنین تأکید کرده است که اقدام آمریکا خیانت آشکار به دیپلماسی بود.
همچنین دیگر مقامات ایران تأکید کردهاند که با توجه به جنایات اخیر رژیم صهیونیستی و آمریکا علیه ایران که در حین مذاکرات تهران و واشنگتن صورت گرفت، بیاعتمادی تهران به واشنگتن بسیار بیشتر از قبل شده است.
310310
کد خبر 2090703
چهارپاره ای از : غزل آرامش
دنیا کلافهی پوستاندازیست
در ساحتِ سیاهِ سیاستها
لبریز کرده کیسهی زهرش را
دندان نشانده بر رگِ فرصتها
اجرا، نمودِ کارگردانهاست
صحنه، برای بازی قدرت بود
ما شاهدانِ هر چه که باید باد
بر پردههای تیره ی دوداندود
دلشوره پایههای جهان را خورد
تکخوانِ شب، صدای پدافند است
در زیرِ ریسههای بلندِ سرخ
دلها به کوبشِ دلِ هم، بند است
مایی که در مراوده با دردیم
همراه قهوه، دلهره مینوشیم
گم کردهایم حسِّ فراغت را
هر روز، کفشِ دغدغه میپوشیم
تنها رسالتِ منوتو، عشق است
میآوریم معجزهای دیگر
دستانمان جهنمِ بودن را
میسازد از بهشت برین، بهتر
دیوار،نردبانِ اقاقیهاست
هر برگِ تازه آیه ای از یک گام
سدّی برای ساقهی پویا نیست
تا فصلِ فتحِ قلّهی پشت بام
ما اهلِ روزِ رَزم و شبِ بَزمیم
از سرزمینِ شعر و گل و آهنگ
بازندهی بلندیِ طبعِ ماست
هر منجنیق غرّه به سنگِ جنگ
در شبترین گذارِ گدازآلود
آغوش راهمان به سَحر، باز است
پایانِ سوگنامهی تاریکی
آوازِ شادمانهی آغاز است
۲۶ تیر ۱۴۰۴ - ۱۹:۰۶
موسویان: حمله به سوریه نشان داد اهداف حمله به ایران ساختگی بود؛هدف تسهیل سلطه اسرائیل بر خاورمیانه است که ترکیه و اعراب هم مجری آن بودند
موسویان در واکنش به حملات اسرائیل به سوریه نوشت: روشن خواهد شد که نه تنها سیاستهای کشورهای عربی و ترکیه در خدمت اهداف اسرائیل بوده، بلکه فشارها، تحریمها، و حملات نظامی اخیر اسرائیل و آمریکا علیه ایران نیز با هدف تسهیل سلطه اسرائیل بر خاورمیانه انجام شدهاند
به گزارش خبرآنلاین، سیدحسین موسویان، دیپلمات پیشین کشورمان و استاد دانشگاه پرینستون آمریکا، در شبکه ایکس با عنوان «سوریه پس از اسد» نوشت:
حملات اسرائیل به سوریه پس از سقوط بشار اسد شدت یافته است، از جمله حمله اخیر به کاخ ریاستجمهوری و ستاد کل نیروهای مسلح این کشور.
این حملات با هدف سرنگونی دولت الجولانی، تجزیه سوریه، و الحاق هرچه بیشتر از اراضی سوری به اسرائیل انجام میشود.
این حملات در شرایطی صورت گرفتهاند که سوریه نه برنامه هستهای یا غنیسازی اورانیوم دارد، نه توان موشکی یا دفاعی قابل توجهی، نه بخشی از آنچه که به اصطلاح «هلال شیعی» نامیده میشود است، و نه عضو «جبهه مقاومت» به شمار میرود.
مهمتر از همه، دولت الجولانی نه تنها حمایت کشورهای عربی منطقه و ترکیه را به دست آورده، بلکه رهبران ایالات متحده و اتحادیه اروپا نیز پس از سقوط بشار اسد از جولانی استقبال و حمایت کردهاند.
بهزودی مشخص خواهد شد که آیا تلاشهای چند دههای ناتو و اسرائیل برای سرنگونی دولت اسد با کدامیک از یک از این دو هدف بوده است:
۱. دفاع از مردم سوریه، دموکراسی، حقوق بشر، و حفظ تمامیت ارضی سوریه، یا
۲. تجزیه کشور و تسهیل پروژه «اسرائیل بزرگ».
اگر سناریوی اول تحقق یابد، اثبات خواهد شد که سیاستهای چند دههای ترکیه و کشورهای عربی منطقه درست و موفق بودهاند، و حمایت چند دههای ایران از خاندان اسد اشتباه بوده است.
اما اگر سناریوی دوم تحقق پیدا کند، روشن خواهد شد که نه تنها سیاستهای کشورهای عربی و ترکیه در خدمت اهداف اسرائیل بوده، بلکه فشارها، تحریمها، و حملات نظامی اخیر اسرائیل و آمریکا علیه ایران نیز با هدف تسهیل سلطه اسرائیل بر خاورمیانه انجام شدهاند؛ اتهامات مربوط به برنامه هستهای ایران ساختگی بوده، و آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز ابزاری سیاسی است.
بودی مرا به همرهی ای عشق بس قوی
گفتی که در پی منِ آشفته می دوی
نزدیک بوده ای به من و دور می شوی
"یادم نمی کنی و ز یادم نمی روی!
یادت بخیر یارِ فراموشکار من"
24 تیر 1404
مخمس با تضمین بیت زیبایی از زنده یاد شهریار
استخراج از کتاب چشم سوم مولف: طارق خراسانی
همانگونه که سیارات منظومهی شمسی آزاد هستند که در مدار مشخص و معینی در فضا به گِرد خورشید به حرکت درآیند و انحراف هر یک از مدار تعیین شده نابودی خود و کل مجموعه را در بر خواهد داشت آزادی هم مداری دارد که چنانچه انسان از مدار تعیین شده خارج شود جز اضمحلال و نابودی برای او و اعضای پیرامونش چیز دیگری را به بار نخواهد آورد و خداوند حکیم، حرکت بر مدار آزادی را در قرآن کریم به نیکی بیان داشته است.
پدیدههای عظیم آفرینش در هستی به ما میآموزد که اساس مدار آفرینش بر ولایت است و هیچ ذرهای در جهان بیولی و سرپرست بهسر نمیبرد و در منظومهی شناخته شدهی ما، خورشید به اذن الهی ولی و انرژی دهنده به دیگر سیارات پیرامون خویش میباشد.
در جزء جزء پیکرهی وجود و در بخشهای مختلف آن ولی و سرپرستی موجود است که تمامی آنان و زیرمجموعههایشان تحت لوا و سایهی یگانه ولی و رهنمای هستی یعنی خداوند سبحان بهسر برده و مطیع و فرمانبردار آن دادار مهربان میباشند.
بیولایت نیست ذره هان و هان
رو بـه ذره، تا نشان یـابی ز آن
جزء جزء ذره ها دارد "ولـی"
گو به خودباره، که از آن غافلی
امر به معروف و نهی از منکر، تذکری برای حفظ آزادی است و چگونگی برخورد با ناقضان آزادی خود روش و قانونی دارد که بهترین نمونهی آن برخورد زیبای پیامبر اکرم(ص) با کودکی است که میبایست به خواستهی مادرش، وی را از زیادهخواری خرما منع میفرمودند:
به نـاصح بگـو: «خـود دگرگـون کند»
«رطب خورده منع رطب، چون کند؟»
لذا هر کسی صلاحیت این امر مهم الهی را ندارد و آمر و ناهی باید مراحل و منازل معرفتی را طی کرده و خود نیز میبایست از مبارزان سرسخت با نفس امّاره باشند.
عاقبت عشق، این قانون بقای زندگی به من آموخت که چگونه با نفس دون به مبارزه برخیزم و آن امینِ مهربان، خوانِ گستردهی سبحان یگانه را بهترین و پاکترین سفرهگاه هستی برشمرد و جان به شادمانی سرود:
بادم حرام، لقمهی نـانی ز خوانِ غیر
تا نانِ عشق میخورم از خوانِ دلبرم
در مکتب عشق که حسین بن علی(ع) سالار و سلسلهجنبان آن است دانستم برای بیان حق و حقیقت از هیچ موجودی جز خدا نباید هراسید و آنچه باعث رشد و تقویت معنویت و رفع موانع آن در جهان میشود را باید با هر زبانی بیان کرد که زبان هنر مؤثرترین آنهاست، برای این مهم میبایست خود را تغییر داد و برای رسیدن به این خواسته باید از خداوند سبحان طلب یاری کرد.
آنجا که تویی سلسـلهجنبـان حقیقت
بـر دار سـر آرنـد شهیـدان شـریـعت
این طیّ طریق از تـو بیاموخته عاشق
جز راه تو ننگ است هر آیینه طریقت
میدانم که نمیدانم و درود بر جانِ قدرتمند حکیم بزرگمهر که فرمود: « همه چیز را همگان دانند و همگان هنوز از مادر زاده نشده اند»
معنویتی که در ذرّه ذرّه هستی موج میزند به من آموخت که تمام هستی موطن و سرای من است.
به دوستان پاک می گوییم به گفته آنان که در ۲۰ بهمن ۱۳۵۷ جان حضرت امام (ره) و یاران ایشان را به اذن الهی از مرگ حتمی نجات دادند اعتماد کنند و به جاسوسان موساد و سیا اعلام می کنیم که رد پای شما را جسته ایم و منتظر شبیخون حزب الله به فرماندهی مولای عاشقان باشید .
به دوستان انقلاب می گوییم ترس برادر مرگ است همانگونه که ما در ساعت ۱۲ ظهر ۲۰ بهمن ۱۳۵۷ فهمیدیم ارتش برای کودتا خود را آماده می کند و متاسفانه حضرت امام (ره) و یاران ایشان از آن کاملا بی اطلاع بودند نترسیدیم و برای محافظت از جان امام میدان امام حسین را ترک نکردیم گرچه ساعت ۲ بعداز ظهر همانروز یک روحانی که سوار بر پژو ۵۰۴ سفید به میدان امام حسین آمده بود و گفتند امام فرموده اند اعلام جهاد نداده ام بروید خانه های تان برای اولین بار و آخرین بار تمرد فرمان ایشان کرده و آن اتومبیل و روحانی را راهی خیابان شاه رضای سابق ، انقلاب فعلی کردیم .
پس از آنکه ما میدان را ترک نکردیم بالگردها چند بار بر فراز میدان امام حسین پرواز کردند و چون دیدند ما صحنه را ترک نکرده ایم فکر کردند امام به ما پیامی برای ترک میدان نداده اند لذا ساعت ۴.۳۰ دقیقه ۲۰ بهمن ۵۷ ارتش حکومت نظامی اعلام کرد و امام (ره) فرمان دیگری صادر کردند که: مردم به خیابان ها بریزید .
آنموقع ما مسئولیت حفاظت جان امام را بعهده داشتیم و به وظیفه خود ، با تمرد تاریخی از فرمان امام به درستی انجام وظیفه کرده و میدان را ترک نکرده بودیم.
الان به دوستان پاک انقلاب اسلامی صراحتا می گوییم آمریکا و اروپا قصد براندازی کامل نظام را دارند و نیروهای خائن بسیاری هم در طول این ۴۶ سال در کشور توسط دشمن پرورش یافته اند تا درصورت موفقیت دشمن در براندازی آنان از داخلِ حکومت قد علم کرده و کشور را دو دستی تقدیم آمریکا کنند.
اگر تحلیل ما در حمله به ایران غلط است و در پس پرده داستان چیز دیگری ست ما چون در بطن کار نیستیم غلط اضافی کرده و چون گذشته کار را به کار بلد ها سپرده تا آنان به راه خود ادامه دهند اگر فرماندهان و نیروهای هسته ای ما را نمی دانید چه کسانی به شهادت رسانده اند ما در خدمتیم و گرنه اگر داستان چیزی دیگر است به راه خود ادامهدهید و مسئول عواقب آن خودتان هستید یا موفق خواهید شد که ان شاءالله خواهید شد و اگر شکستی در پی باشد جواب خدا را در قیامت باید شما بدهید.
اعتقاد ما بر این است مردم را باید از جریانات پشت پرده آگاه سازید همانگونه که رهبر معظم انقلاب در مقاطعی حساس فرمودند جنگی صورت نمی پذیرد و نپذیرفت اگر الان داستان مانند ماجراهای نگفته پایان جنگ عراق علیه ایران است که به عراقی های شکست خورده ناگهان دممسیحایی دمیده شد و دوباره تا نزدیکی های اهواز با چند نفربر خودشان را رساندند و بعد با یورش غیور مردان ما از کشور فرار کردند و جنگ به پایان رسید یاعلی مدد همه آماده ی این مورد مبارک هستیم اسرائیل ما را زد ما اسرائیل را زدیم آمریکا مراکز هسته ای ما را زد و آتش بس صورت پذیرفت.
اگر نه داستان چیز دیگری ست و آمریکا و اروپا می خواهند قانون ماشه را فعال کنند ملت را در جریان کامل قرار دهید تا خود را آماده دفاع کنند و نیروهای وفادار مردمی باید مسلح شده تا حفاظت داخلی را بعهده بگیرند و نیروهای توانمند نظامی ما زیر نظر فرمانده معظم کل قوا وظایف خود را به انجام رسانند.
اگر براستی احتمال حمله به ایران می شود قبل از آنکه دشمن بتواند کاری بکند ما باید ضمن بستن تنگه هرمز خود را آماده زدن تمام پایگاه های آمریکا در منطقه بدون اخطار قبلی کنیم .
و چنانچه حمله ای در کار نیست حداقل مردم را از استرس حمله نظامی بیگانگان به ایران نجات دهید.
خداوند در قرآن کریم وعده نابودی قوم بنی اسرائیل را داده است و هر عقل سلیمی این را می داند تا آمریکا از ابر قدرتی ساقط نشود اسرائیل محو نخواهد شد، لذا با اطمینان می گوییم آمریکا به سمت اضمحلال حرکت می کند و بارها در این وبگاه اعلام کرده ایم عامل فروپاشی آمریکا اسرائیل خواهد بود.
و در چندین مقاله پرده نشینان سیاسی آمریکا را نصیحت کردیم که با این روند سیاسی که در پیش گرفته اند آخر الامر آمریکا از ابر قدرتی ساقط خواهد شد.
ما می رویم و پند به آینده می دهیم
باشد روزی فرا رسد که استخوان های آمریکا همانند بسیاری از بُت ها از هم متلاشی شود که خداوند قادر و جبار می باشد.
آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است